STEM Concretisering
De sneeuwsituatie: interdisciplinaire aanpak
Situatieschets
Het had gesneeuwd, veel gesneeuwd. Op de speelplaats van ‘De Toverdoos’ lag wel 15 cm sneeuw. Het was speeltijd en de kinderen beleefden de tijd van hun leven. Meester Bert, de turnleraar, was samen met verschillende leerlingen van 5b, druk in de weer met het creëren van een sneeuwman. De leerlingen hadden snel afgesproken wie de grootste, de grote en de kleine bal zou rollen. Bij het op elkaar zetten nam de sneeuwman steeds grotere en grotere proporties aan. Uiteindelijk torende hij boven de fietsenstalling uit. Meester Bert had het onmiddellijk gezien, het was ideale sneeuw, hij plakte goed.
Toen het belsignaal ging, hoorde juf Inge, de klastitularis van 5b, Fien zeggen: “Meester, hoe moet dat nu? We willen onze sneeuwman houden en morgen gaat het dooien, zeggen ze op de radio.” Sam, die naast Fien stond, ging er op in en opperde het idee om hem een wollen sjaal te geven. “Maar nee, hé meester,” antwoordde Fien, “ dan smelt hij nog sneller, veel te warm”.
“Ideaal,” dacht juf Inge en ze …
(Keogh, B. & Naylor, S. (2002). Concept Cartoons In Science Education : the ConCISE Project. Sandbach, Cheshire: Millgate House.
De Lange, J. (2009). Case study, the use of concept cartoons in the Flemish science education: Improvement of the tools and supporting learners' language skills through a design based research. ESERA proceedings 2009, Istanbul, Turkey)
Op de vraag: 'Hoe kunnen we onze sneeuwman houden?' zegt Fien: 'We maken er een huis voor'.
- We maken een ontwerp van het huis(= techniek)
- Hoe groot is onze sneeuwman en hoe groot moet ons huis dan zijn? (= wiskunde)
- Welke materialen kunnen we gebruiken? Wat gebeurt er als we het huis in karton maken? (= wetenschap/techniek)
- Smelt onze sneeuwman nu of smelt hij niet? Verklaar! (= wetenschap)
Andere vragen die op een interdisciplinaire manier beantwoord kunnen worden zijn:
- Hoe krijg ik de sneeuwballen op elkaar gestapeld?
- Wat is het verband tussen volume/massa als sneeuw smelt? Hoe kunnen we dit nagaan? Hoe kunnen we dit meten? En hoe kunnen we dit verklaren?
Kinderen als onderzoekers
Vertrekkend vanuit de vragen van kinderen gaan kinderen via onderzoekend leren op zoek naar een antwoord. De context waaruit de vragen komen is niet altijd gebaseerd op wetenschappelijke concepten of techniek, maar de vragen worden wel altijd opgelost gebruik makend van de 'onderzoekende aanpak'.
UItgewerkte voorbeelden vind je op http://www.open.ac.uk/researchprojects/childrens-research-centre/research-children-young-people
Transfer van wiskunde naar techniek
Uit de review 'Goesting in STEM'
Techniek kan ook gebruikt worden als een betekenisvolle leersituatie voor het modelleren van wiskundige concepten. Dit wil zeggen dat techniek een levensechte context voorziet om abstracte wiskunde concepten betekenis te geven. In de figuur is een voorbeeld beschreven waarbij men tandwielen gebruikt als een vertrekpunt om tot bewerkingen met breuken te komen.
We ontwerpen en bouwen een dierentuin
Uit de review 'Goesting in STEM'
Het OOL-model: Onderzoekend en Ontwerpend leren volgens het zevenstappenplan
De lessenreeks ‘We ontwerpen en bouwen een dierentuin’ bestaat uit vijf lessen. Tijdens les 1 worden onderzoeksvragen over wilde dieren verzameld, tijdens les 2 worden eisen opgesteld voor het dierenverblijf, in les 3 wordt het dierenverblijf ontworpen, tijdens les 4 wordt het dierenverblijf gebouwd en tijdens les 5 wordt het dierenverblijf gepresenteerd. Op basis van een bevraging, blijkt dat de leraar met deze aanpak een meer conceptuele diepgang kan bereiken. Daarnaast bemerkte de leraar dat er een versnelling is in de persoonlijke ontwikkeling (zelfstandigheid), het samenwerken met anderen, de betrokkenheid, het doorzettingsvermogen en het ontstaan van meer onderling vertrouwen. De leraar vindt wel dat deze manier van werken veel tijd vraagt. Het voordeel is echter dat er aan verschillende vakken tegelijk (wetenschap, techniek, rekenen en taal) wordt gewerkt.
Bekijk meer informatie over OOL en links naar uitgewerkte voorbeeldlessen.
Kunstig leren
Geometrische vormen leren benoemen dankzij kubistische werken..
Meer informatie op de website van het educatief kunstproject van vzw Start with ART www.startwithart.org