Wat zijn mogelijke concepten bij deze context?

Concepten uit 'sneeuw op de speelplaats'

Wanneer we de situatieschets 'sneeuw op de speelplaats' analyseren, dan merken we dat uit deze context verschillende concepten kunnen halen.  Deze context is met andere woorden rijk als startpunt om bepaalde concepten aan bod te laten komen bij de leerlingen.  Uit de context 'sneeuw op de speelplaats' halen we onder andere (wetenschappelijke) concepten waar je in het basisonderwijs dieper kan op ingaan:

• isolatie
• hoogte (van de sneeuw)
• figuren/ruimtefiguren (sneeuwbollen)
• groot/klein (sneeuwbollen, sneeuwman)
• licht/zwaar (weegt een emmer sneeuw evenveel als een emmer water?)
• warmte/aggregatietoestand
• warmte/isolatie
• ...

Hefbomen

Fleur en Marie spelen op de wip in de speeltuin. Ze spelen een spelletje: Hoe krijgen we de wip mooi in evenwicht. Niet zo gemakkelijk, want Fleur weegt meer dan Marie. Het wordt nog moeilijker als Soetkin erbij komt. De juf beslist om daar in de klas dieper op in te gaan.

Materiaal:

• wip, bv. gemaakt met k’nex.
• 3 voorwerpen die Soetkin, Fleur en Marie voorstellen vb. Marie (50g) / Fleur (100g) / Soetkin (50g)
• weegschaal

Hoe krijgen Fleur en Marie de wip mooi in evenwicht?

Onderzoeksvraag 1. Hoe moeten de 2 kinderen nu op de wip gaan zitten? Gebruik het materiaal om jullie antwoord te bewijzen.

Soetkin komt erbij. Zij wil ook mee spelen. Kom maar bij mij zitten, zegt Marie. Maar als Soetkin erbij komt zitten, is de wip helemaal niet meer in evenwicht. Hoe krijgen Soetkin, Fleur en Marie die wip nu terug in evenwicht?

Onderzoeksvraag 2. Hoe moeten de 3 kinderen op de wip zitten opdat hij in evenwicht is? Gebruik het materiaal om jullie antwoord te bewijzen.

Leerkansen:

• Vanuit het intuïtief ervaren kan er gewerkt worden aan het begrijpen van fysische concepten.
• ontdekken van het concept hefbomen (met een langere machtarm is er winst aan macht)
• Vanuit deze context, kunnen verbanden gelegd worden met andere contexten waarin het principe van hefbomen van toepassing is. (vb. kruiwagen in de tuin, schaar en hamer bij techniekactiviteiten,…)

Zwaartekracht en wrijvingskracht

Het heeft hard gesneeuwd! Om het eerst naar beneden met de slee! De slee van Papa en Piet is dezelfde, en ze vertrekken allebei vanaf de startlijn bovenaan de helling. Wie is het eerst beneden? Wat denken jullie? Hoe gaan jullie met het materiaal jullie idee bewijzen?

Materiaal:

• Planken waar een bal van kan rollen
• verschillende ondergrond zoals papier, kunstgras, …
• verschillende voorwerpen zoals speelgoedautootjes, ballen, knikkers van verschillende grootte en gewicht

Leerkansen:

• Vanuit ervaring hebben kinderen misschien al enige voorkennis (preconcepten – misconcepten) dat als startpunt gebruikt kan worden.
• Het logisch redeneren rond variabelen (welke variabele moet in het proefopzet gevarieerd worden, welke moeten constant gehouden worden)
• Kansen voor een open onderzoek waarbij kinderen kunnen voorspellen, hypothesen formuleren, data verzamelen en voorstellen.

Slinger

Vader maakt voor Jens een schommel. Hij gebruikt hiervoor een touw en een autoband. Het touw knoopt hij vast aan een tak van een boom die verderop in de tuin staat. Vader vraagt aan Jens of hij een hoge tak met een lang touw of een lage tak met een kort touw moet nemen. Jens wil eigenlijk maar één ding: met de schommel moet hij snel heen en weer kunnen schommelen. Aan welke tak zou vader het touw dan moeten vastknopen? Kunnen jullie met het materiaal jullie idee bewijzen?

Materiaal:

• Slinger (bv. gemaakt met hout of k’nex).
• Touw
• 2 voorwerpen (vb. licht en zwaar voorwerp dat aan de schommel kan gehangen worden)
• Weegschaal
• chronometer

Leerkansen:

• Vanuit ervaring hebben kinderen misschien al enige voorkennis (preconcepten – misconcepten) waarvan gestart kan worden.
• Het logisch redeneren rond variabelen (welke variabele moet in het proefopzet gevarieerd worden, welke moeten constant gehouden worden)
• Kansen voor een open onderzoek waarbij kinderen kunnen voorspellen, hypothesen formuleren, data verzamelen en voorstellen.

Brainpop