Inkleurmodel voor STEM

Het Vlaams Lerend Netwerk STEM secundair onderwijs (www.stemnetwerk.be) heeft een inkleurmodel voor STEM-onderwijs ontwikkeld. Immers wat een STEM-les, een STEM-project, een STEM-richting of STEM-school inhoudt, valt niet in slogans te vatten. Het Inkleurmodel reikt een taal aan zodat scholen, leraren, lerarenopleiders, begeleiders… een genuanceerd antwoord kunnen geven op vragen rond STEM: ‘Waarom?’, ‘Wat?’, ‘Hoe?’ en ‘Voor Wie?’

Waarom?

Het STEM-verhaal heeft economische en maatschappelijke beweegredenen en die mogen er zijn. Wellicht wordt STEM in de school wel eens bekeken vanuit het oogpunt van ‘schoolmarketing’. STEM in de school dient echter in de eerste plaats een verhaal te zijn dat leerlingen tijd en ruimte geeft om de brede en diepe STEM-wereld te ontdekken, hen de mogelijkheid biedt in de STEM-wereld geïnteresseerd te raken en hen, als ze daarvoor kiezen, een focus op de STEM-wereld te gunnen.

Wat?

Niemand kan volledig STEM zijn. De brede en diepe dynamiek van STEM, in en tussen de disciplines, is gesymboliseerd met de STEM-helix: de spirale vorm stelt de groeidynamiek van STEM voor. Deze groeidynamiek van STEM doet zich voor in de echte STEM-wereld buiten de school, maar ook in de school zelf.

Elk van de vier disciplines in STEM wordt voorgesteld door een DNA-streng: een uniek en een onmisbaar deel van het ‘organisme STEM’. Net als in een DNA-helix zijn er essentiële bruggen tussen de DNA-strengen waarzonder het ‘organisme STEM’ niet kan bestaan. Deze bruggen stellen de ‘relevante samenhang tussen de verschillende disciplines’ voor. Niet alle disciplines moeten altijd en overal aanwezig zijn: op gezette tijden wordt gefocust op één of enkele disciplines, terwijl op andere momenten brede verbindingen worden gelegd. Veel hangt af van de vraag van waaruit men vertrekt: vragen naar een oplossing, naar begrijpen, naar modellering…

STEM wordt in principe steeds bekeken vanuit een bepaalde achtergrond (als wetenschapper, ingenieur,...). Vanuit en tussen deze disciplines leidt STEM tot talloze verwachte en onverwachte verbindingen, inzichten en toepassingen.

Hoe?

STEM wordt dikwijls geassocieerd met projecten rond een bepaald onderwerp. Echter er is een diversiteit aan organisatie, methodieken en evaluatie mogelijk.

Met het InkleurModel kan je een activiteit plaatsen tussen ‘onderzoekend’ of ‘ontwerpend’ leren, ‘concept’ of ‘context’, ‘individueel’ of ‘klassikaal’, ‘sturend’ of ‘zelfsturend’.

Precies zoals de vier disciplines niet altijd tegelijkertijd aanwezig moeten zijn, kunnen ook verschillende methodieken op verschillende momenten gebruikt worden. Op die manier heb je de grootste kans om zoveel mogelijke leerlingen te bereiken.

Je kan soms dichter bij het ene of het andere uiterste gaan werken. Ook wanneer zelfstandig werk aan de beurt is, blijft de leerkracht een centrale rol spelen: een goede begeleiding van leerlingen is niet evident. De leerkracht moet voortdurend aandacht hebben speciaal voor leerlingen die lacunes in voorkennis of basiscompetenties hebben en voor wie zelfsturing derhalve niet evident is.

Voor wie?

STEM-onderwijs richt zich steeds tot een bepaalde doelgroep. Men kan inzetten op een brede STEM-geletterdheid voor elkeen. Of men kan leerlingen de wereld van STEM laten verkennen of inzetten op STEM-focus (specialisatie). Tussen deze polen van specialisatie en geletterdheid zijn vele vormen van STEM-onderwijs mogelijk. STEM-specialisatie vooronderstelt echter steeds STEM-geletterdheid. Het netwerk raadt aan om geen focus aan te bieden in de eerste graad.

Meer info vindt u op de website van het Vlaams Lerend Netwerk STEM Secundair Onderwijs www.stemnetwerk.be

Stimuleringsvragen

Nog geen stimuleringsvragen beschikbaar